tarafından Katja Socher <katja(at)linuxfocus.org>
Yazar hakkında:
Katja LinuxFocus'un Almanca kısmının editörüdür. Tux'dan, film ve fotoğraflardan ve denizden
hoşlanır. Kişisel sayfasına buradan ulaşılabilir.
here.
Türkçe'ye çeviri:
Tuba Civlekoğlu <tubaci(at)be.itu.edu.tr>
İçerik:
|
L'heure du Jazz++
Özet:
Jazz, kendi müziğini düzenlemek ve bestelemek için birçok ilginç özellikleri olan bir midi
düzendir.
_________________ _________________ _________________
Yükleme
Jazz++ önceden derlenmiş paket yada kaynak kodu gibi hazırdır. Kaynak kodundan yüklemek
ona ait bir serüvendir. Çünkü yüklemek için gerekli olan hatalı bir wxwin-1.68E
kütüphanesinden yolumuzu bulmaya ihtiyacımız var.
Bununla birlikte önceden derlenmiş açıklamaları yükleme kolaydır ve şöyle başlarız:
İndirmek için
ftp://ftp.jazzware.com/pub/jazz/stable/linux/jazz-bin-4.1.3.tar.gz
jazzware.com 'dan rpm açıklamasını kullanmaya çalışmayın. Sahtedir ve bir tar dosyasını
yüklemek için sadece yazı düzenini içine alır. Normal rpm dosyası ile gelen
avantajlara sahip olamayacaksın.
1) Bazı dizinlere git ( kişisel dizinin yada /usr/local/) ve jazz-bin-4.1.3.tar.gz 'yi
aç:
tar zxvf /paketin/bulunduğu/yer/jazz-bin-4.1.3.tar.gz
2) Yazının sonunda bulunan jazz-bin-4.1.3_addon.tar.gz 'yi indir ve tar zxvf
/paketin/bulunduğu/yer/jazz-bin-4.1.3_addon.tar.gz 'yi çalıştır.
3) chmod 755 jazz-bin-4.1.3
chmod 644 jazz-bin-4.1.3/jazz.cfg
Eğer üç adımdan sonra düzenlemiyorsan, her kullanıcı biçimi biraz değiştirecektir. Tüm
kullanıcılar üç adımla kusurlu bir biçim dosyası elde ederler. Kullanıcıya göre biçim yoktur.
Şimdi jazz programına bin/jazz 'dan başlayalım. "Melodi" üretmek için çalışan bir ses
sistem düzeni gerekmektedir. Alsa iyi bir tercihtir.
(see the alsa article).
Aynı zamanda kaynaktan yüklemeyi anlatacağım fakat, bunu yapmak için biraz tecrübeye ihtiyacın
olacak. Tanımı burada bulabilirsin >here<
Başlarken
Örneğin; bilgisayarında önceden bulunan bir midi dosyası yükleyebilirsin(belki, çünkü Rosegarden gibi
bir not edit programıyla yazmıştın.) yada bir dış midi cihazından bazı müzikleri kayıt edersin( jazz
bunun için çok sayıda tercihe sahiptir. Fakat, ne yazık ki bir dış cihaz gibi bir şeye sahip değilsen
kendi başına çalıştıramazsın.) yada temiz bir sayfayla başlayabilirsin.
Jazz, şarkıyı düzenleyebildiği gibi kendi müziğini bestelemeni sağlar.
Her zaman gerekli iki ana pencere vardır:
birincisi, tüm şarkının yada parçalarının üzerinde çalışmayı sağlayan track penceresi ve ikincisi,
tek notaları ve olayları düzenlemeyi sağlayan piyano penceresi. Onunla başlayacağımız
için önce track penceresine bakalım.
Eser Penceresi
Önce
içinde hız yazan alanın altındaki isimsiz alanlardan herhangi birine sol fare ile
tıklayınız. Yeni bir pencere açılır. Burada, seçebileceğin çeşitli belgelerin bir listesini
bulursun.
Gerçekten, çok sayıda farklı belgeler ve aynı zamanda, örneğin kuş cıvıltısı, telefon sesi,
seabreeze gibi ilginç olan sesler var.
Eser isminin altına, kendi eserinin ismini vermelisin, bu isim size hangi müzik aleti olduğuna dair
ve aynı zamanda belki, örneğin piyonan,melodin... için sağ ve sol el gibi, parçandaki bölümler
hakkında bazı bilgiler vermelidir.
Ayrıca, bu pencereye midi kanal yerleştirirsin. 16 kanal var ve müzik aletlerinin herbirinin
kendi kanalı olmalı.İstediğin kanalı seçebilirsin, sadece 10 kanal davullar için ayrılmıştır.
Bunun anlamı, 10 kanal için bir piyano seçtiğin zaman, bir davulun bazı çeşitli seslerini
duyacaksın demektir. Bu yüzden, eğer davulları istiyorsan 10 kanal seç, aksi halde diğer
kanallardan herhangi birini seçersin!
Pencereyi tekrar kapadığın zaman, daha önce tıkladığın
alanın içinde eser ismi göreceksin. M'nin altında solda, seçtiğin midi kanalı görebilirsin.
Eğer M'nin üzerine tıklarsan, T belli olacak ve sayılar değişecek. T, sana bir eser numarası
verir.
Prg 'nin altında, şimdi bir sayı göreceksin. Seçtiğin müzik aletinin sayısıdır.
Prg alanının solundaki küçük alana tıkladığında, harflerin P 'den M 'ye S 'ye değişir
ve P 'ye geri döner. P playi gösterir. Eğer M 'ye değiştirirsen, eser sessizleşir ve sadece
diğer eserlerin hepsini duyarsın. S bunun tam tersidir. Solonun açılımıdır ve sadece bir
eser çalınır. Eğer çok yönlü müzik aletlerine sahipsen ve sadece bir tanesini yada hepsini
duymak istiyorsan, çok kullanışlıdır.
Büyük alanda, bazı bar kodları gibi yazılmış müziğini göreceksin. Temiz bir sayfayla
başladığın için, track penceresinin araç çubuğundaki önemli tuşlara bakalım: Tuş için
Piyano Penceresi
Piyano penceresine ulaşmak için,
ya araç çubuğu tuşundaki piyano klavyesine tıkla yada eğer belli bir eser için piyano
penceresini istersen, istediğin eserin bar kod alanında sağı tıkla.
Sol yanda, bir piyano klavyesi görürsün ve eğer fare ile üzerine tıklarsan,
ses duyabilirsin. 10 kanalda bir davul seçtiğin takdirde, müzik aleti yerine davul listesini
alacaksın ve seslerini dinleyebilirsin.(Eğer piyano klavyesinde 10 kanaldaki davul
isimlerinin listesi değişmediyse, piyano penceresindeki menüde Ayarlar-->Olaylar 'ı
tıklayabilirsin ve " Show drumnames on drumtracks" işaretleyin.
Sağdaki büyük alan içine notaları eklemek için(tekrar bakacağın bar kodu gibi), ekleme
tuşuna tıklamalısın (soldan dördüncü araç çubuğu tuşu) ve sonra notaların bulunmasını
istediğin yere tıkla. Araç çubuğundaki sonraki dört tuş, eklediğin notaların
ne kadar olduğunu belirler. Fakat, aynı zamanda düzenlemek istediğin notaların üzerine
el ile sağ tıklayarak düzenleyebilirsin ve sonra fareyi basılı tutarak sürüklemelisin.
Besten için yardım almak için örneğin Rastgele Ana Notaları kullanabilirsin.
Armoni Tarayıcısı
Eser penceresine geri dönün. Menüdeki Misc-->Armoni Tarayıcısı 'nı tıklayın ve
yeni bir pencere açılır.
Armoni Tarayıcısını kullanmanın bir yolu, mevcut tonların üzerine tıklamak. Beğendiğin tonların
üzerine tıklarken, shift tuşunu tutarak yinelenen melodinin içine beğendiğiniz
birini yerleştirin. Eğer yinelenen melodide tonların üzerine tıklarsan, tonlar piyano arabelleğine
bağlanır. Şimdi piyano penceresine gittiğinde ve solu tıkladığında, tonları buraya
yerleştirebilirsin.
Armoni Tarayıcısına geri dönün. Eğer Ayarlar-->Midi menüye gidersen, Armoni
Tarayıcısındaki tonların akortlarını değiştirebilirsin. Bundan dolayı, alçak veya yüksek
sesli tonların olabilir.
Ayrıca buraya, midi kanal yerleştirebilirsen, müzik aletleri için Armoni Tarayıcısı
kullanmalı.(Önemli not: Birçok müzik aletini kullanmak istediğin zaman yerleşmiş
kanaldaki müzik aletleri gibi hepsi ses çıkaracaktır.)
Armoni Tarayıcısını kullanmanın bir diğer yolu; önce piyano penceresine bazı tek notalar
yerleştirmek. Eğer eser penceresinde bu notaları seçersen ve daha sonra Armoni Tarayıcısında
Düzen-->Çözümle 'yi tıklarsan, tek notalar birlikte çalınabilen bir notaya
dönüştürülecektir. Yinelenen melodi tonlarında görebilirsin ve şarkına yapıştırabilirsin.
İstediğin notaları seçmek için, farenin sol tuşunu tıklayın ve fareyi üzerinde sürün.
Eğer, şimdiki pencerende görünenden daha fazla seçmek istersen, seçerken shift tuşunu tutmalısın.
Kaydettikten sonra seçimine devam edebilirsin.
Rastgele Ritim Üreticisi
Eser penceresinde rastgele
ritmin olmasını istediğin yeri seçin. Misc-->Rastgele Ritim 'i tıklayarak
rastgele ritim üreticisini açın.Öncelikle bir müzik aleti seçmelisin. Sonra pencerede
görebildiğin diğer değişkenlerin hepsini yerleştirebilirsin ve Müzik Aleti-->Üret 'i tıklayarak ritmi
oluşturabilirsin. Bundan sonra, bitesiye kadar diğer müzik aletleriyle devam edebilirsin.
Dinleyin. Şahsen, birkaç sefer denenmesi gerektiğini düşünüyorum. Bazen güzel ritim
verir, bazen de vermez. Rastgeledir ama kullanmak için caziptir.
Aslında belirttiğin değişkenler ihtimallerdir. Örneğin; bu zaman içinde ritim alanında
çalınan bir müzik aleti ihtimalini kesinlikle belirtirsin. Yüksek değerin anlamı, yüksek
ihtimaldir ve düşük değerinki düşük ihtimaldir.
Belgelemede, her müzik aletini iki kere belirleme önerilir. Bir defa, birkaç durum için
yüksek ihtimalleri ve bir defa birçok durum için düşük ihtimalleri seçersin. Gerçekten tamamen güzel
sonuç verir.
Ayrıca, farklı davullarda la notasını beraber çalmak için, müzik aleti
grubunu belirleyebilirsin. Rastgele ritim üreticisini, diyalog kutusunun sağında
görebilirsin. Not: Dinleyiciden önce bir yardımcı belirlemelisin.
Rastgele Arpej Üreticisi
Bu ana notayı kullanmayı ilginç
buluyorum. Bir arpej, bir seferde bir nota çalan ton olarak tanımlanabilir. Diğer ifadeyle,
bir tonun bütün notalarını çalınması yerine,
hemen diğerinden sonra bir diğeri ayrı ayrı çaldırılır. Bazen, gerçekten güzel
sesler verir! Özellikle, önce tonu diğer tracke kopyalanmasını beğeniyorum öyleki,
tonlu ve arpejli bir eserim var. Genellikle, güzel ses çıkar!
Şimdi bunların doğrultusunda çalın. Gerçekten, kolaylıkla oluşturabileceğin güzel sesler ve ritimler
sizi şaşırtacak.
Şimdi, müziğin bir bölümüne sahipsin, bazı kısımları düzenlemek isteyebilirsin:
Müziğinin Düzenlenmesi
Jazz++ 'da, beğendiğin müziğin parçalarını düzenlemek için gerçekten birçok imkan var ve
burada hepsini tartışmayacağız. Onun için birkaç tanesine bakalım:
Ekleme ve Tekrarlama
Eğer, parçanın ortasında bir yere bazı notaları eklemek istiyorsan ve bunun için çok yere
ihtiyacın varsa, kesip yapıştırarak diğer notalarla yer değiştirebilirsin. Önce tıklayın
ve taşımak istediğin notaları seçmek için farenin sol tuşunu sürükleyin, sonra
menüde kese tıklayın. Şimdi yapıştıra tıkladığında ve fareni trackin üzerine hareket
ettirdiğinde bir ok göreceksin. Eğer sola tıklarsan, bu yere yapıştırılır.
Eğer bir
kısmının tekrarlanmasını istersen, biraz önce yapılanların aynısını yapın, kesme yerine
kopyalamaya tıklayın.
Bir şeylerin tekrarlanmasının diğer yolu, kopya etmeyi kullanmaktır. Önce kopya etmek
istediğin yeri seçin. Sonra, eser penceresinde Düzenle-->Kopya Etme. Şimdi kopyalamanın başlamasını
istediğin yeri tıklamalısın. Bir diyalog kutusu açılır. Onu kapadıktan sonra, kopya
etmenin bitmesini istediğin yeri tıklamalısın. Eğer "Tekrar Kopya" 'yı işaretlediysen,
seçilen kısım amaçlanan genişliği doldurmak için tekrarlanacaktır. Eğer "Yer Ekleme"
işaretlendiyse, müziğin diğer kısımları, yeni müzik için sağdaki yerle yer
değiştirilir.
Ayrıca, örnek gibi kısmı kaydederek, diğer şarkıdan bir kısımı yeni şarkıya
ekleyebilirsin.(Dosya-->Örneği Kaydet) Ve sonra Dosya-->Örneği Yükle ile yeni
şarkıya eklenir.
Bir şeyleri silmek için, Düzenle-->Sil 'e gidebilirsin. Diyalog kutusunda,
silinen yer boş bir alan bırakmaya yada sağdan müzik aralığını doldurmak için hareket
etmeye karar verebilirsin.
Sırasını Değiştirme
Müziğinin parçalarının sırasını değiştirmek istiyorsan, önce onları seçmelisin, sonra
eser penceresinde Düzenle-->Sırasını Değiştir 'meye gitmelisin.
Sırasını değiştirmenin diğer yolu, Armoni Tarayıcısını kullanmaktır. Beğendiğin bazı tonları
seçebilirsin. Sonra, eser penceresinde sırasını değiştirmek istediğin müziğinin
kısımlarını seçersin. Ve Armoni Tarayıcısında Düzen-->Sırasını Değiştir 'i tıklayın.
Müziğinin parçasındaki notaların, tonların sesleri ile sırası değiştirilecektir.
Tempo Ayarı
Çalınmasıyla, bağlı olduğu hızla, müzikteki parçaların çıkardığı farklı sesler
sizi şaşırtacaktır. Hızı ayarlamak için eser penceresine gidin. Burada hız
alanını görürsün. Farenin sağ tuşunu tıklamak hızı azaltacaktı, solu tıklamak
hızı yükseltecektir.
Şarkındaki sadece bazı kısımların hızını değiştirmek için, Piyano penceresinde
Misc-->Tempoyu Düzenle 'yi tıklayın. Görünen notaların altında yeni bir alan görebilirsin.
Burada, fareni istenilen tempo değişikliğine sürükleyebilirsin.(Bazı nedenlerden ötürü; bazen,
doğru çalışması için Apply 'i tıkladıktan sonra Misc-->Düzenle 'yi tıklamalısın.)
Seslerin Değişimi
Piyano penceresinde Misc-->Sesleri Düzenle 'yi tıklayın. Müziğinin bazı kısımlarındaki
tempo değişimi lie benzer çalışır. Görünen notaların altında yeni bir alan
göreceksin ve fareni istenilen ses değişikliğine sürükleyebilirsin.
Kreşendo/Dekreşendo
Bunun için, Piyano penceresinde hız düğmesi Misc-->Hız Düzenle 'yi kullanırsın.
Eğer yaptığın değişiklikleri beğenmezsen, kesinlikle açma tuşunu tıklayarak
açabilirsin.(Mİsc-->Aç)
Umarım, Jazz++ hakkında bazı fikirler elde ettin ve dolayısıyla çalmak için
beklemeyebilirsin! Guitar board, random shuffle generator... gibi keşfedeceğin birçok
başka özellikler var ama kendin denemen keyifli olacaktır.
Eğlen ve hoşlan!
Kaynaklar
Yardım tuşuna tıkladığın zaman, programın çok güzel belgeleri olur. Ayrıca buralardan da
araştırabilirsin.
Bu yazı için görüş bildiriminde bulunabilirsiniz
Her yazı kendi görüş bildirim sayfasına sahiptir. Bu sayfaya yorumlarınızı yazabilir ve diğer okuyucuların yorumlarına bakabilirsiniz.
2002-09-23, generated by lfparser version 2.31