![[Katja Socher]](../../common/images/katjasocher.gif)
door Katja Socher
<katja(at)linuxfocus.org>
Over de auteur:
Katja is de Duitse redacteur van LinuxFocus. Ze houdt
van Tux, computer graphics, film & fotografie,
reizen, Montréal en de zee. Haar homepage kan
hier worden
gevonden.
Vertaald naar het Nederlands door:
Guus Snijders <ghs(at)linuxfocus.org>
Inhoud:
|
Dia, een programma voor het maken van diagrammen
![[gezicht textuur]](../../common/images2/article344/titlepic0001.png)
Kort:
In dit artikel kijken we naar dia, een programma voor
het maken van diagrammen.
_________________ _________________ _________________
|
Wat is dia?
Dia is programma voor het tekenen van veel verschillende
soorten diagrammen. Het begint waar je presentatie tool stopt
en levert je alle belangrijke formulieren en vormen voor
veel specifieke taken.
De nieuwste versie op moment van schrijven is dia 0.93.
Als je al eerder hebt gewerkt met grafische programma's onder
Linux, zoals bijvoorbeeld The Gimp, zal het werken met Dia
eenvoudig en recht-door-zee zijn.
Een stroomdiagram (flowchart) maken
Om je een indruk van dia te geven, gaan we een eenvoudig
stroomdiagram maken. We zullen niet alle mogelijkheden die
dia levert, beschrijven. Als je naar de dia homepage op
http://www.gnome.org/projects/dia/ gaat, zul je erg goede
documentatie aantreffen voor de opties en mogelijkheden die
hier niet genoemd worden.
Start dia als je dat nog niet had gedaan. Nu krijg je een
toolbar.
![[dia's toolbar]](../../common/images2/article344/menutoolbarsmall.png)
Onder File kun je een nieuw bestand openen of een reeds
bestaande. Je kunt zoveel diagrammen open hebben als je wilt
en ook kopiëren en plakken van de een naar de ander is
geen probleem. Ikzelf vind dit erg handig. Als je delen van
een reeds bestaand diagram opnieuw wilt gebruiken, kun je
eenvoudig kopiëren/plakken, je kunt naar licht
verschillende versies van hetzelfde diagram kijken om te zien
welke je het beste bevalt, als je een complex diagram hebt en
je wilt niet met lagen (layers) werken, kun je alles in
verschillende diagrammen ontwerpen en dan alles bij elkaar
kopiëren en plakken, enzovoort. Voor het geval het nodig
is in een diagram...
In ons geval kiezen we "new" om een nieuw diagram te maken.
Na het aanklikken van "new" wordt er een leeg diagram geopend
en kun je beginnen met werken.
In het menu onder degene met "File" kun je allerlei
bewerkingen vinden, zoals het toevoegen van tekst of meer
algemene objecten die handig zijn voor alle typen diagrammen.
Als je dan klikt op het veld dat "Assorted" als default heeft,
krijg je een pop-up menu met alle gebieden waarvoor dia
speciale objecten heeft. Natuurlijk ben je niet beperkt tot
slechts een set voor je diagram, maar ben je vrij om ze
mixen zoals je wilt. Om de vormen van een stroomdiagram voor
ons diagram te krijgen, klikken we op "flowchart" en alle
mogelijke vormen worden zichtbaar.
In de eerste fase van het maken van het diagram kunnen we ons
volledig concentreren op de inhoud en de algemene layout van
ons diagram. Als we tevreden zijn kunnen we aanpassingen
aanbrengen voor het uiteindelijke ontwerp.
In een eenvoudig diagram hebben we alleen de beslissing
(decision) en voorgedefinieerde proces boxen nodig die we
willen vullen met tekst en verbinden met pijlen. Klik op
de "decision" box in de flowchart objects toolbar en dan op
het lege diagram. In het diagram werk je net als aan een
afbeelding in The Gimp. Links klikken op een object selecteerd
het. Met rechtsklikken verschijnt er een menu en met de
middelste muisknop krijg je nog wat meer opties, bijvoorbeeld
om de eigenschappen van een object aan te passen, horizontaal
of verticaal te spiegelen, een hoek/segment aan een lijn/curve
toevoegen, enzoovoort.
Ok, je hebt je eerste object toegevoegd. Als het een object is
uit het flowchart menu, dan is het reeds bekend met tekst en
kun je gewoon je tekst invoegen (als je andere objecten gebruikt
klik je op T in het main menu om tekst toe te voegen en kun je
later de tekst en box met elkaar uitlijnen. Om ze uit te lijnen
selecteer je ze door er een grote box omheen te trekken. Als ze
echt geselecteerd zijn, ga je naar Objects-->Align en bepaal
je hoe de tekst moet worden uitgelijnd). Voeg alle objecten toe
die je nodig hebt en vul ze met tekst totdat je tevreden bent.
Voor het verbinden van je objecten met pijlen kun je kiezen uit
verschillende lijntypes. Afhankelijk van jouw soort diagram ben
je eenvoudig in staat te kiezen welke voor jou het beste is.
In het main menu op de bodem, kun je het algemene ontwerp van je
lijn kiezen. Als je een pijl wilt, kun je een pijl kiezen uit
het rechtermenu.
Als je je lijnen wilt uitlijnen op het raster ("snap to grid"),
ga je naar het File menu in het main menu. Daar is een veld
genaamd "Preferences" (voorkeuren). Klik hierop en kies
"snap to" onder "Grid lines" als je rechte lijnen wilt die
zijn uitgelijnd op het raster. Nadat je je diagram heb
opgeslagen als hoejehetookmaarwiltnoemen.dia met "Save as".
Sluit het dan en open het nogmaals (veranderingen worden pas
actief met volgende diagram venster dat je opent, niet met reeds
geopende). Als je nu lijnen toevoegd, zullen ze worden
uitgelijnd op het raster. Vooral als je het diagram wilt
uitprinten, zul je "snap to grid" belangrijk vinden om vreemd
uitziende lijnen te voorkomen.
Dat is alles wat je nodig hebt voor een eenvoudig diagram. Dat
was eenvoudig, niet? Nu kun je dus werken aan het specifieke
ontwerp. Als je verschillende versies wilt uitproberen, is het
waarschijnlijk een goed idee om je diagram nu op te slaan als
een .dia bestand, als je dit nog had gedaan.
Laten we eens kijken hoe wat we kunnen veranderen om ons
diagram er interessanter uit te laten zien en de belangrijke
punten benadrukken.
Stel dat je de kleur van de tekst wilt veranderen. Er zijn
meerdere mogelijkheden. Om de tekst van een enkele box aan te
passen, selecteer je die box met een links-klik, dan een klik
met de middelste muisknop en dan "Properties". Er veschijnt
een menu waar je de kleur en stijl van de regel kunt aanpassen
en ook de tekstkleur, lettertype (er zijn altijd drie
lettertypen beschikbaar; sans, serif en monospace, andere
PostScript fonts kunnen door de gebruiker worden toegevoegd met
een standaard font requester), grootte en oriëntatie (links,
center, rechts).
Als je bijvoorbeeld de kleur van meerdere objecten tegelijkertijd
wilt veranderen, selecteer je de objecten, rechts klik in de
diagram-->Objects-->Group en dan kun je de tekst veranderen,
of het aanzicht van al die objecten door weer rechts te klikken en
dan
Objects-->Properties (Je moet altijd naar "Properties"
(eigenschappen) om de eigenschappen van je objecten nu aan te
passen).
De beste manier om je objecten te selecteren is afhankelijk van
wat voor soort objecten je wilt veranderen. Als je bijvoorbeeld
de lijndikte van alle beslissings (decision) boxen wilt aanpassen,
kun je ze eenvoudig allemaal selecteren door er een aan te klikken
en dan rechts-klik, Select-->Same Type (zelfde type).
Nu zijn alle beslissingsboxen in je diagram geselecteerd. Er zijn
meer mogelijkheden dan dit, zie de handleiding voor meer. Maar
als al het andere faalt, kun je nog steeds op ieder object klikken
dat je wilt selecteren terwijl je shift ingedrukt houdt.
Als voorbeeld heb ik een diagram gemaakt dat beschrijft hoe je kunt
bijdragen aan LinuxFocus:
![[Draag bij aan Linuxfocus diagram]](../../common/images2/article344/contribution03_th.png)
|
| Klik op het diagram om het op volledige
grootte te zien |
Om afbeeldingen in een normaal afbeeldingsformaat als png, jpg,
gif, enz aan je diagram toe te voegen, klik je op het image
(afbeelding) pictogram in het main menu en dan op je diagram.
Een selectie met de tekst "Broken image" verschijnt. Nu klik je
met de middelste muisknop en op "properties" en dan kun je naar
een afbeeldingen in jouw bestanden bladeren. Na een klik op "ok"
of "apply" verschijnt de afbeelding in je diagram.
Om je diagram op te slaan in een formaat als png, jpg, gif, enz.
klik op File-->Export, voer de naam en de extensie, zoals
bijvoorbeeld png, in die je wilt hebben. Klik op ok. Er wordt
een nieuw venster geopend die je de afmetingen van je afbeelding
verteld. Als je het groter of kleiner wilt, kun je hier de waarden
veranderen. Merk op dat als je het te klein maakt, je tekst niet
meer leesbaar is. Als je je diagram leesbaar wilt maken in een
bepaald formaat dan kun je je oriënteren op de blauwe lijnen
die de grootte van een pagina aanduiden tijdens het tekenen.
Om je diagram af te drukken, ga je eerst naar File-->Page
Setup (pagina instelling) en verklein je het diagram (met de scale
optie).
Ik vind dia een erg bruikbare en behulpzame tool voor het
maken van diagrammen. Alleen mis ik nog de optie om objecten
vrijelijk te roteren. Sommige objecten kunnen in ieder geval
horizontaal of verticaal worden gespiegeld (flip) maar het
zou echt fantastisch zijn om hier meer mogelijkheden te hebben.
volgens de dea website werken de ontwikkelaars al aan een
oplossing, deze optie kun je waarschijnlijk dus verwachten in
een toekomstige versie van dia. Soms werkt de undo button
(ongedaan maken) niet goed en af en toe crasht het programma.
Maar gelet op het feit dat de huidige versie nog geen 1.x is,
heeft het alle potentie om met iets meer tijd een uitstekend
programma te worden.
Veel plezier met diagrammen!
Referenties
Talkback voor dit artikel
Elk artikel heeft zijn eigen talkback pagina. Daar kan je commentaar geven of commentaar van anderen lezen:
2004-08-09, generated by lfparser version 2.36
![[LinuxFocus-icon]](../../common/images/logolftop_319x45.gif){kind=small}
![[Draag bij aan Linuxfocus diagram]](../../common/images2/article344/contribution03.png)
