Dia - program do tworzenia diagramów.

ArticleCategory: [Es gibt verschiedene Artikel Kategorien]

AuthorImage:[Ein Bild von Dir]

TranslationInfo:[Autor und Übersetzer]

original in en Katja Socher

en to pl Przemysław Szostak

AboutTheAuthor:[Eine kleine Biographie über den Autor]

Katja jest niemieckim redaktorem LinuxFocus. Lubi Tux'a, grafikę komputerową, film & fotografię, podróżowanie, Montréal i morze. Pod tym adresem możecie odwiedzić jej stronę domową.

Abstract:[Hier sollte eine kleine Zusammenfassung stehen]

W niniejszym artykule przyjrzymy się Dia, programowi do tworzenia diagramów.

ArticleIllustration:[Das Titelbild des Artikels]

ArticleBody:

Co to jest dia?

Dia jest programem przeznaczonym do rysowania różnego rodzaju diagramów. Możliwości dia zaczynają się tam gdzie zwykle kończą się twojego ulubionego narzędzia do tworzenia prezentacji. Dia zapewnia wszystkie najważniejsze formy i kształty, z przeznaczeniem do różnych zadań.
Najnowszą wersją w chwili pisania tego artykułu jest dia 0.93.
Jeśli kiedykolwiek pracowałeś z programami graficznymi pod Linuksa jak np. The Gimp pracę z dia uznasz za bardzo łatwą i przystępną.

Tworzenie diagramu przepływu

W porządku aby zaprezentować możliwości dia spójrzmy jak stworzyć prosty diagram przepływu. Niestety nie opiszę wszystkich możliwości jakie oferuje dia. Jeśli odwiedzisz stronę domową projektu dia pod adresem http://www.gnome.org/projects/dia/ znajdziesz tam bardzo dobrą dokumentację z opisem opcji zarówno tych przedstawionych jak i tych pominiętych w niniejszym artykule.
Uruchom dia jeśli do tej pory tego nie zrobiłeś. Powinien sie ukazać pasek z narzędziami.

W menu "Plik" możesz utworzyć nowy plik bądź otworzyć już istniejący. Na raz możesz otworzyć tyle diagramów ile sobie życzysz przy czym kopiowanie i wklejanie pomiędzy nimi również nie stanowi problemu. Uważam, że jest to bardzo wygodne. Jeśli chcesz ponownie użyć część już istniejącego diagramu, możesz w prosty sposób kopiować/wklejać, a następnie porównać różniące się wersje tego samego diagramu i wybrać najlepiej wyglądający. Jeśli masz złożony diagram i nie chcesz pracować na warstwach możesz wszystko stworzyć w kilku diagramach a następnie skopiować i wkleić wszystko razem etc. w przypadku jeśli potrzebujesz utworzyć całość w jednym diagramie.
W naszym przypadku wybierzemy opcję "Nowy" aby utworzyć nowy diagram. Po kliknięciu "Nowy" zostanie utworzony nowy diagram i tym samym możesz przystąpić do pracy. W głównym menu poniżej tego z "Plik" znajdziesz wiele różnych operacji jak: wstawianie tekstu oraz więcej ogólnych obiektów, które są potrzebne do tworzenia różnego typu diagramów. Jeśli wybierzesz z menu "Posegregowane" ukaże Ci się lista z dostępnymi wszystkimi specjalnymi obiektami jakie oferuje dia. Oczywiście nie jesteś ograniczony do używania tylko jednego rodzaju diagramu ale możesz do woli mieszać je ze sobą według własnego uznania. Aby nasz diagram uzyskał kształty diagramu przepływu klikamy na „Diagram przepływu” i wszystkie możliwe kształty zostaną wyświetlone.
W pierwszej fazie tworzenia diagramu możemy się w pełni skoncentrować na jego zawartości oraz na ogólnym układzie. Jeśli jesteśmy zadowoleni z tego co do tej pory zrobiliśmy możemy dokonać zmian w ostatecznym wyglądzie.
W prostym diagramie potrzebujemy jedynie bloków: decyzji oraz wstępnie zdefiniowanych procesów, które następnie chcemy wypełnić tekstem i bezpośrednio połączyć strzałkami. Kliknij na blok wyboru na pasku narzędzi obiektów diagramu przepływu a następnie na pusty diagram. Praca na diagramie przebiega w identyczny sposób jak na obrazku w programie The Gimp. Kliknięcie lewym przyciskiem myszy na obiekcie zaznacza go. Po kliknięciu prawym przyciskiem myszy pojawi Ci się menu z opcjami, klikając środkowym przyciskiem również ujrzysz dodatkowe opcje np. możesz zmienić właściwości obiektu, obrócić go w poziomie lub w pionie, dodać kąt/segment do lini/łuku etc..
Ok, dodałeś swój pierwszy obiekt. Jako, że jest to obiekt z menu diagramu przepływu ma on już na sobie tekst, możesz natomiast dodać swój tekst w środku. (Jeśli używasz innych obiektów musisz kliknąć na „T” w menu głównym aby dodać tekst i poźniej dostosować układ tekstu do obiektu. Aby je wyrównać, zaznacz je rysując duży kwadrat wokół nich. Jeśli oba są zaznaczone kliknij Obiekty-->Wyrównanie i wybierz układ swojego tekstu). Dodaj wszystkie obiekty jakie potrzebujesz i wypełnij je tekstem. Aby połączyć obiekty strzałkami, możesz wybierać spośród kilku rodzajów linii. W zależności od rodzaju diagramu możesz w prosty sposób zadecydować, który rodzaj linii będzie dla Ciebie najlepszy. Na dole w głównym menu możesz zadecydować o ogólnym wyglądzie swojej linii. Jeśli chcesz strzałkę wybierasz strzałkę z prawego menu.
W przypadku jeśli chcesz swoje linie "przeciągnąć do siatki" udaj się do menu "Plik" w głównym menu. Znajdziesz tutaj opcję o nazwie "Preferencje". Kliknij na nią i wybierz "przyciąganie do" w zakładce „Linie siatki” jeśli chcesz proste linie przyciągnąć do linii siatki. Po tym zapisz swój diagram z rozszerzeniem .dia używając opcji "Zapisz jako". Następnie zamknij diagram i ponownie go otwórz. (Zmiany będą dopiero wprowadzone w następnym otwartym oknie diagramu, nie dotyczą one obecnie otwartego.) Jeśli teraz dodasz swoje linie zostaną one przyciągnięte do siatki. W szczególności jeśli na końcu pracy chcesz wydrukować swój diagram będziesz uważał "przyciągnj do siatki" za bardzo ważne żeby uniknąć dziwnie wyglądających linii.
To wszystko co potrzebujecie do stworzenia prostego diagramu. Czyż nie było to proste? Teraz możesz popracować nad specyficznym wyglądem. Jeśli chcesz wypróbować kilka wersji dobrym pomysłem byłoby zapisanie swojej pracy jako plik .dia jeśli do tej pory jeszcze tego nie zrobiłeś.
Spójrzmy teraz co możemy zmienić aby nasz diagram stał się bardziej interesujący i podkreślał najważniejsze punkty.
Powiedzmy, że chcemy zmienić kolor tekstu. Do wyboru jest wiele opcji. Aby zmienić tekst pojedyńczego elementu, zaznacz go lewym przyciskiem myszy a następnie kliknij środkowym przyciskiem i wybierz "Preferencje". Pojawi się menu za pomocą którego możesz zmienić styl, kolor linii jak i również samego tekstu, czcionki (dostępne są trzy rodzaje fontów, sans, serif i monospace, inne czcionki postscript mogą być dodane przez użytkownika poprzez standardowe kreatory dodawania czcionek), rozmiaru oraz układu (do lewej, do środka, do prawej).
Jeśli chcesz na przykład zmienić kolor kilku obiektów na raz, musisz zaznaczyć te obiekty a następnie kliknąć na diagramie prawym przyciskiem myszy i wybrać diagram-->Obiekty-->Grupuj po czym możesz zmienić tekst oraz wygląd wszystkich obiektów poprzez ponowne kliknięcie prawym przyciskiem myszy tym razem wybierając Obiekty-->Właściwości. (Aby za każdym razem zmienić właściwości obiektu musisz udać się do menu "Właściwości").
Aby zaznaczać obiekty w najlepszy sposób musisz zwrócić uwagę na to jakiego rodzaju obiekty chcesz zmienić. Jeśli np. Chcesz zmienić szerokość linii wszystkich bloków decyzyjnych możesz je w bardzo prosty sposób zaznaczyć klikając prawym przyciskiem myszy na jednym i wybierając, Zaznaczenie-->Ten sam typ. W taki oto sposób wszystkie bloki decyzyjne w twoim diagramie zostały zaznaczone. Oczywiście opcji podobnych do tych jest dużo więcej i aby je poznać przeczytaj dokumentację. W przypadku gdyby wszystko inne sposoby zawiodły wciąż możesz klikać na każdy obiekt, który chcesz zaznaczyć trzymając jednocześnie wciśnięty klawisz shit.
Jako przykład stworzyłam diagram, który opisuje w jaki w sposób możesz dołączyć do LinuxFocus:

Aby dodać obrazki do diagramu w takich formatach jak png, jpg, gif etc. Kliknij na ikonę obrazka w głównym menu a następnie na swój diagram. Pojawi się zaznacozny obiekt z tekstem "Broken image". Kliknij na niego środkowym przyciskiem myszy i wybierz „Właściwości” a następnie wybierz obrazek spośród swoich plików na dysku. Po kliknięciu "Ok" lub "Zastosuj" obrazek pojawi się w twoim diagramie.
Aby zapisać swój diagram w takim formacie jak png, jpg, gif etc. kliknij Plik-->Wyeksportuj, wpisz nazwę i rozszerzenie jakie powinien mieć np. png a następnie kliknij ok. Otworzy się nowe okno informujące o rozmiarze obrazka. Jeśli chcesz obrazek powiększyć bądź zmniejszyć możesz dokonać tego w tym oknie. Zwróć jednak uwagę na to, że jeżeli wybierzesz zbyt małe rozmiary tekst w diagramie będzie nieczytelny. Jeśli chcesz aby twój diagram był czytelny w określonym rozmiarze możesz to sprawdzić już w trakcie tworzenia diagramu patrząc na niebieskie linie, które wskazują rozmiar jednej strony.
Aby wydrukować swój diagram wybierz Plik-->Ustawienia strony i wyskaluj diagram (za pomocą opcji skali).

W dia znalazłam bardzo przydatne i pomocne narzędzie do tworzenia diagramów. Wciąż jednak bardzo brakuje mi możliwości swobodnej rotacji obiektów. Niektóre obiekty można co najmniej obrócić w pionie i w poziomie ale byłoby naprawdę świetnie mając możliwość użycia większej liczby opcji. Powołując się jednak na informacje pochodzące ze strony domowej dia, programiści pracują nad tymi rozwiązaniami więc prawdopodobnie można się ich spodziewać w kolejnych wersjach dia. Kolejnym mankamentem jest to, że czasami przycisk undo nie działa poprawnie i od czasu do czasu program „pada”. Biorąc jednak pod uwagę, że obecna wersja nie jest jeszcze 1.x ma dia ma duży potencjał aby stać się z biegiem czasu doskonałym programem.

Odnośniki

• http://www.gnome.org/projects/dia/
  Tutaj możesz znaleźć stronę domową dia skąd możesz pobrać najnowszą wersję programu oraz przeczytać bardzo dobrą dokumentację.